Endometrioza është një sëmundje kronike gjinekologjike që ndodh kur indi i ngjashëm me endometriumin (shtresa që vesh mitrën) fillon të rritet jashtë mitrës – zakonisht në vezore, tubat fallopiane, apo në indet përreth organeve të legenit.
Kjo gjendje mund të shkaktojë dhimbje të forta, veçanërisht gjatë ciklit menstrual, si dhe vështirësi për të mbetur shtatzënë. Megjithatë, simptomat shpesh nënvlerësohen apo ngatërrohen me dhimbje menstruale “normale”, duke bërë që shumë gra të jetojnë me endometriozë për vite të tëra pa një diagnozë të saktë.
Kush preket nga endometrioza?
Endometrioza mund të prekë çdo grua që ka cikël menstrual, por është më e zakonshme tek gratë në moshën riprodhuese, zakonisht nga 24 deri në 40 vjeç. Sipas vlerësimeve globale, miliona gra në botë jetojnë me këtë sëmundje – shpesh pa e ditur.
Simptomat më të zakonshme
- Dhimbje të forta gjatë ciklit menstrual
- Dhimbje kronike në pjesën e poshtme të barkut ose në shpinë
- Dhimbje gjatë marrëdhënieve seksuale
- Gjakderdhje të parregullta apo të shumta
- Probleme me tretjen ose urinimin, sidomos gjatë ciklit
- Lodhje të vazhdueshme
- Vështirësi për të ngelur shtatzënë
Jo të gjitha gratë me endometriozë kanë simptoma – disa e zbulojnë vetëm kur përballen me infertilitet.
Si diagnostikohet?
Diagnoza e endometriozës kërkon vëmendje të specializuar. Mjeku zakonisht fillon me një histori të detajuar mjekësore dhe një ekzaminim fizik. Më tej, përdoren:
- Ekografia transvaginale
- Rezonanca magnetike (MRI)
- Laparoskopia diagnostike – një procedurë kirurgjikale minimale që mund të konfirmojë praninë e endometriozës dhe njëkohësisht të trajtojë vatrat e saj
Kur duhet të kërkoni ndihmë mjekësore?
Nëse përjetoni dhimbje menstruale që ju pengojnë aktivitetin e përditshëm, dhimbje gjatë marrëdhënieve seksuale, ose vështirësi në ngjizje, është koha të konsultoheni me një gjinekolog. Shumë gra mendojnë se dhimbja është “normale”, por kur ajo bëhet kronike apo e fortë, nuk duhet të injorohet.
Cili mjek trajton endometriozën?
Diagnostikimi dhe trajtimi i endometriozës bëhet nga:
- Gjinekologë me përvojë në trajtimin e çrregullimeve të ciklit menstrual dhe infertilitetit
- Radiologë për analizat imazherike më të avancuara
- Kirurgë gjinekologë për ndërhyrjet laparoskopike, nëse është e nevojshme
Në raste të avancuara apo kur bëhet fjalë për infertilitet, rekomandohet edhe ndihma e mjekëve të specializuar në mjekësinë riprodhuese.
Si trajtohet?
Trajtimi i endometriozës varet nga mosha, simptomat dhe planet për shtatzëni të pacientes. Opsionet përfshijnë:
- Medikamente për menaxhimin e dhimbjes
- Terapi hormonale që ngadalëson ose ndalon rritjen e indeve jashtë mitrës
- Kirurgji laparoskopike për largimin e vatrave endometriotike, cistave apo aderencave
- Në raste më të rënda, mund të diskutohet edhe trajtimi i fertilitetit, përfshirë teknikat e fertilizimit të asistuar
Ku mund të merrni trajtim të specializuar?
Në Kosovë, një nga qendrat që ofron trajtim të avancuar për endometriozën është Spitali Fati Im. Aty, pacientet përfitojnë nga:
- Mjekë gjinekologë me përvojë në diagnostikim dhe trajtim të endometriozës
- Pajisje të teknologjisë së lartë për imazheri dhe laparoskopi
- Qasje të personalizuar për trajtim, sidomos për gratë që përballen me infertilitet
- ndihmë të specializuar për çdo hap, nga diagnostikimi deri tek trajtimi dhe ndjekja pasterapeutike
Gjithashtu, nëse dëshironi të rezervoni një takim me specialistë të Spitalit Fati Im, mund ta bëni lehtësisht përmes platformës Doktori Yt, ku mund të gjeni mjekun që ju përshtatet më së miri dhe të caktoni terminin online.
Endometrioza nuk është “thjesht një cikël i dhimbshëm”. Është një sëmundje që meriton vëmendje, kuptim dhe trajtim të duhur. Nëse dyshoni për këtë diagnozë, mos e shtyni konsultimin me një specialist. Diagnostikimi i hershëm dhe trajtimi i duhur mund të përmirësojnë ndjeshëm cilësinë e jetës suaj, dhe të hapin rrugë për një të ardhme më të shëndetshme.
Në Spitalin Fati Im, jeni në duar të sigurta, me mjekë që kujdesen, dëgjojnë dhe trajtojnë me profesionalizëm.
